Gãy mỏm nha đốt sống cổ C2 là 1 trong những loại tổn thương hiếm gặp và khó chẩn đoán. Nếu không phát hiện được kịp thời bệnh nhân có nguy cơ yếu liệt dần hoặc thậm chí có thể đột tử do chèn ép hành tuỷ gây suy hô hấp.

Khoa Ngoại thần kinh – BVĐK Trà Vinh tiếp nhận bệnh nhân Trần Hoàng S. (sinh năm 1997, địa chỉ tại Trà Cuôn, xã Kim Hòa, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh), bị tai nạn giao thông với bệnh cảnh lâm sàng chấn thương đầu mặt, bệnh nhân tỉnh táo, có vết thương vùng trán (T), đau và giới hạn vận động vùng cổ, không có rối loạn tiêu tiểu, không yếu liệt, không có dấu hiệu suy hô hấp.

Bệnh nhân được chỉ định chụp X-quang cột sống cổ và CT scanner sọ não, kết quả ghi nhận có đường gãy vùng đốt sống cổ C2 gây mất đường cong sinh lý của cột sống cổ.

 

Hình ảnh bất thường cột sống cổ trên x-quang cột sống cổ

Ngay sau khi Bs trực ghi nhận bất thường trên phim X-quang cột sống cổ, tiến hành khảo sát thêm CT scanner cột sống cổ để đánh giá mức độ thương tổn vùng C2, kết quả CT scanner ghi nhận gãy thân sống và mỏm nha C2 di lệch gây mất vững.

  

Hình ảnh gãy thân sống và mỏm nha C2 trên CT scanner

Nhận thấy đây là trường hợp gãy cột sống cổ cao và phức tạp, dạng tổn thương mất vững, tỷ lệ khớp giả cao (khó lành), dễ gây biến chứng yếu liệt nếu không điều trị phẫu thuật. Ngày 09/07/2022, bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật bằng phương pháp mổ cố định đốt sống cổ C1-C2 bằng nẹp vít lối sau, kíp phẫu thuật do các bác sĩ khoa Ngoại thần kinh – BVĐK Trà Vinh  trực tiếp thực hiện dưới sự hỗ trợ chuyên môn của các bác sĩ Ngoại thần kinh Bệnh viện Chợ Rẫy.

Sau hơn 01 giờ 30 phút ca mổ diễn ra thuận lợi và thành công, bệnh nhân giảm đau vùng cổ, không tai biến tổn thương mạch máu và thần kinh, bệnh nhân tỉnh táo và không yếu liệt.

Hình ảnh kỹ thuật phẫu thuật và C-arm sau khi cố định C1-C2 bằng nẹp vít lối sau

Hình ảnh bệnh nhân phục hồi sau phẫu thuật

Gãy mỏm nha đốt sống cổ C2 là 1 trong những loại tổn thương hiếm gặp và khó chẩn đoán. Do các dấu hiệu lâm sàng của loại gãy này rất ít thường chỉ có biểu hiện đau vùng cột sống cổ (tình trạng đau này thường bị lu mờ bởi các dấu hiệu đau ở các vùng khác hoặc bệnh nhân hôn mê không biểu hiện) nên thường hay bị bỏ sót và chỉ được phát hiện khi có dấu hiệu chèn ép thần kinh. Để có thể phát hiện nhanh chóng và kịp thời loại bệnh lý này đòi hỏi phải có bác sĩ chuyên khoa nhiều kinh nghiệm và phải có đầy đủ trang thiết bị hiện đại như máy chụp cộng hưởng từ và chụp cắt lớp vi tính.

Trong trường hợp, nếu không phát hiện được kịp thời bệnh nhân có nguy cơ yếu liệt dần hoặc thậm chí có thể đột tử do chèn ép hành tuỷ gây suy hô hấp. Nhiều nghiên cứu cho thấy, nếu không phát hiện và xử trí kịp thời, sự mất vững khớp C1-C2 có thể có tỷ lệ tử vong cao, thay đổi từ 13% đến 60%, tùy từng nghiên cứu. Chính vì vậy, bất kể bệnh nhân nào có tổn thương gãy ở vùng này đều cần được kiểm tra và can thiệp phẫu thuật kịp thời.

KHOA NGOẠI THẦN KINH – BVĐK TRÀ VINH